اگر بخواهیم به صورت عامیانه و کاملا ساده بیان کنیم افست یک روش چاپی است که از سالیان دور برای چاپ در تیراژ بالا مانند روزنامه از آن استفاده می شده است. این روش تضاد بین آب و روغن است به صورتیکه در جاهایی که قرار است تصویر یا نوشته چاپ شود جاذب روغن و در محلی که جاذب آب باشد چاپ صورت نمی گیرد. به طور کامل تر باید اینگونه بیان کرد که آنچه که باید چاپ شود روی صفحه ای فلزی به نام زینک منتقل می شود و با اقتباس از علم شیمی که ترکیب آب و مرکب چاپ در واقع امولسیون آب و روغن می باشد عملیات چاپ صورت می گیرد.
علم شیمی نقش بسیار مهمی در چاپ افست بازی می کند، چاپ افست تقابل بین آب و مرکب است که بر روی سطح صفحه ای از جنس آلومینیوم که اصطلاحا به آن زینک گفته می شود انجام می گیرد، سطح رویی این صفحه توسط روشهای الکتروشیمیایی اکسید شده و تبدیل به اکسید آلومینیوم می گردد تا سختی و مقاومت شیمیایی آن بالا رود. سطح رویی زینک را با مواد پلیمری حاوی مواد حساس به نور نمکهای دیازونیوم پوشش میدهند. زینک توسط نور ماورای بنفش یا لیزر نوردهی میشود تا تصویر بر روی آن ایجاد گردد سپس توسط یک محلول قلیایی شستشو میشود تا ماده پلیمری در نقاط نور خورده از روی سطح زینک برداشته شود بدین طریق دو ناحیه بر روی سطح زینک ایجاد میشود (نواحی آب دوست و نواحی چربی دوست)، نواحی تصویری روی سطح زینک که از ماده پلیمری تشکیل شدهاست چربی دوست و جاذب مرکب و نواحی دیگر آب دوست و جاذب رطوبت میباشد. برای آنکه در نواحی غیر تصویری سطح زینک، لایه نازکی از آب وجود داشته باشد تا از نفوذ مرکب به آن جلوگیری شود باید کشش سطحی آب ورودی به سطح زینک را کاهش داد که معمولاً با اضافه کردن موادی مانند ایزو پروپیل الکل این کار صورت میگیرد، همچنین آب موجود در ماشین چاپ که قسمتهای غیر تصویری را پوشش میدهد که اصطلاحاً محلول مرطوبکننده نامیده میشود باید دارای خاصیت اسیدی باشد و PH آن در محدوده۴/۸–۵/۲ باشد که با استفاده از یک محلول بافری به نام داروی آب و اضافه کردن به محلول مرطوبکننده صورت میپذیرد.
فرآیند کار چاپ افست بدین صورت است که ابتدا در بخش لیتوگرافی، براساس طرح اولیه، با توجه به اینکه در این روش چاپی از سیستم رنگی CMYK استفاده میشود به طور معمول برای طرحها چهار زینک مجزا برای هر رنگ ساخته می شود. البته در برخی موارد یک زینک دیگر برای ترکیب رنگ خاص دستی نیز تهیه میگردد.
پس از تهیه هر کدام از این زینکها باید آنها را جداگانه در قسمت برجهای رنگی دستگاه چاپ قرار داد. در این حالت هر زینک از یکی از چهار رنگ CMYK تغذیه میکند. با عبور کاغذ از رولهای آغشته به رنگ در هر قسمت، رنگ مربوطه و متناسب با درصدهای رنگی طرح اولیه بر روی کاغذ منتقل میگردد تا در نهایت تصویر حاصل شود.
CMYK چهار رنگی اصلی چاپ افست میباشد که معمولا تمام رنگها با ترکیب آنها به دست میآید. هر حرف اختصار یک رنگ است آبی فیروزه ای= Cyan قرمز ارغوانی=Magenta زرد= KeyColoe Yellow =رنگ کلیدی که معمولا مشکی (Black) در نظر گرفته میشود.
دستگاه چاپ افست ورقی
این ماشین ها که به نام شیت فید هم معروف هستند (که نام لاتین آن ها نیز هست) برعکس دیگر ماشین های چاپ افست به صورت افقی هستند و از صفحات از پیش برش خورده ورق استفاده می کنند.
از مزیت هایی که این ماشین برخوردار است می توان به قیمت آن، فضای اشغالی دستگاه، تنوع در تولید، نگهداری آسان تر، به صرفه تر بودن و انعطاف پذیری آن ها در تیراژ های مختلف اشاره کرد.
ماشین های افست ورقی به شما امکان چاپ روی کاغذ های گراماژ بالا، کارتن و پلاستیک را هم می دهند. به طور کلی این دستگاه های چاپ انتخاب مناسب تری برای چاپخانه های شهری هستند.
دستگاه های چاپ افست بر اساس اندازه دسته بندی می شوند این دسته بندی براساس سایز می باشد و در تمام دنیا یکسان است.
دستگاه GTO ماشین چاپ یک ورقی است. نام این دستگاه مخفف اصطلاح آلمانی Grosser Tiegel Offset است که به معنای “جبران هزینه های بزرگ” می باشد. از این دستگاه معمولا برای چاپ در تیراژهای کمتر از 5000 برگ استفاده می شود. ابعاد کاغذ این دستگاه 35*25 سانتی متر است که به آن “نیم ورقی” می گویند.
برای مثال برای چاپ با تیراژ و سرعت خیلی بالا (مثل روزنامه) از یک نوع چاپ بخصوص (رول) استفاده میشود در حالیکه برای تیراژهای پایین و اندازه کوچکتر از یکی دیگر از دستگاههای خانواده افست به نام GTO استفاده میشود.
دستگاه چاپ افست تک ورق
چاپ افست هم مانند تمامی چیز های دیگر واحد اندازه گیری مخصوص خود را دارد. به واحد اندازه گیری در چاپ افست ورق می گویند. ماشین های چاپ افست بر اساس سایز کاغذی که می توانند چاپ کنند دسته بندی می شوند .
بیشترین یا بزرگترین سایزی که دستگاه چاپ افست می تواند چاپ کند سایز کاغذ 50 * 35 است . دستگاه چاپ افستی که قادر به چاپ این سایز از کاغذ باشد به دستگاه چاپ افست تک ورقی معروف است . در ایران ۲ سایز کاغذ 70 * 100 و 60 * 90 مرسوم تر است . در دستگاه های چاپ افست کمترین میزان پرت کاغذ را داریم. چاپ افست یکی از بهترین چاپ ها برای حفظ و ایجاد کیفیت بالا در چاپ می باشد به همراه وضوح بالاتر تصاویر و رزولوشن بالاتر در زمان چاپ . چاپ افست تحول بزرگی در دنیای چاپ ایجاد کرده است .
دستگاه چاپ افست 2 ورقی:
این نوع دستگاه، جزو رایج ترین دستگاه های چاپ افست در کشور است. اندازه سیلندر این دستگاه 50 در 70 سانتی متر است. هزینه، سرعت و کیفیت چاپ این دستگاه ها بسیار مناسب می باشد. کاغذهایی با ابعاد 60 در 45 سانتی متر که به آنها یک و نیم ورقی نیز گفته می شود، با این دستگاه چاپ می شوند.
چاپ دو ورقی یکی از اندازههای چاپ افست است و یکی از روش های بسیار رایج در دنیا محسوب میشود که خروجی آن از کیفیت بالایی برخوردار می باشد و برای چاپ در تیراژهای بالا بسیار مناسبتر از چاپ دیجیتال است.
دستگاه چاپ سه ورقی:
حداکثر ابعاد 90*60
چاپ چهار ورقی:
حداکثر ابعاد 90*72
چاپ شش ورقی:
حداکثر ابعاد 120*80
چاپ هشت ورقی:
حداکثر ابعاد 140*100
در میان ابعاد مختلف ماشین چاپ افست، چاپ دو ورقی بسیار پرکاربردتر از سایر ابعاد چاپ است که توسط صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.